काठमाडौँ – काठमाडौँबाट करिब ५० किलोमिटर टाढा हिमालयका विशाल पहाडहरूबीच अवस्थित मेलम्ची नगर प्राकृतिक विपत्तिहरूको चपेटामा परेको छ। बाढी र पहिरोले वर्षौंसम्म यहाँको भू-परिवेशमा गहिरो असर पारेको छ। पहाडहरूमा हरियालीसँगै ठाउँठाउँमा पहिरोको चिन्ह देखिन्छ, र भग्नावशेषहरूको बीचमा मानिसहरू आफ्नो दैनिकी चलाइरहेका छन्।
२४ वर्षीय सरोज लामिछानेले २०२१ को बाढीको त्रासपूर्ण रात अझै सम्झिरहेका छन्। उनले भने, “बाढीको डरलाग्दो आवाज सुन्दा मलाई अहिले पनि त्यो रात सम्झिन्छु।” लामिछानेले त्यो रात भाग्नुपर्यो र केही दिनपछि मात्रै आफ्नो सामान खोज्न फर्किए। मेलम्चीका धेरै घरहरू बाढीबाट जोगिन खम्बामा बनाइएका छन्, तर धेरै घरहरू अझै पनि भूकम्पको कारण झुकेका देखिन्छन्।
५० वर्षीय किसान सुकराम तामाङले २०२१ को बाढीमा आफ्नो जमिन र खेत गुमाए भने यस वर्षको पहिरोले उनको घरमा क्षति पुर्यायो। उनका अनुसार बाढीले सबै जीवन अस्तव्यस्त बनाइदिएको छ।
“हामीले थोरै बाँकी राखेका थियौँ, तर यस वर्षको बाढीले सबै बगायो,” तामाङकी श्रीमती माया भन्छिन्।
यस्तै, अर्को किसान सीता पण्डितले आफ्नो भूकम्पले क्षति पुगेको घर मर्मत गर्न ऋण लिएकी थिइन्। तर नयाँ घर बनाएको एक वर्षमै २०२१ को बाढीले त्यो पनि बगायो। अहिले उनको खेत ढुंगाहरूले ढाकिएको छ।
एक प्रतिवेदनअनुसार, नेपालमा यी विपत्तिहरू क्रमशः बढ्दै गएका छन्, जसले मेलम्ची जस्ता गाउँहरूलाई थप जोखिममा पुर्याएको छ।