लन्डन – गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए) युकेको अगुवाइमा, वंशज नेपाली नागरिकको नेपाली नागरिकता कायम राख्न नेपाल सरकारलाई दबाब दिन वैश्विक इ–पिटिसन शुरु गरिएको छ। एनआरएनए यूकेले नेपाली नागरिकता ऐन २०६३ (पहिलो संशोधन २०७९) को दफा १०, उपदफा १ संशोधन गर्नुपर्ने मागलाई प्राथमिकता दिँदै विश्वभरका नेपालीलाई यसमा सहभागी हुन आह्वान गरेको छ।
एनआरएनए यूकेले अपिल गर्दै भनेको छ कि, “जति धेरै हस्ताक्षर हुनेछ, यो मुद्दा मिडिया र संसदमा थप महत्त्वपूर्ण बन्नेछ। हामी सबैलाई आफ्नो, आफन्तजनको र सम्बद्ध संघ संस्थाको प्रतिनिधिहरूलाई हस्ताक्षर अभियानमा संलग्न गरिदिन अनुरोध गर्दछौं।”
इ–पिटिसनको आवश्यकता के हो?
गैरआवासीय नेपालीहरूको (NRNs) नेपाली नागरिकता र वंशजको हकलाई सशक्त बनाउन, यस इ–पिटिसनलाई अत्यन्त महत्वपूर्ण मानिएको छ। एनआरएनए यूकेका अनुसार, नेपाल नागरिकता ऐन २०६३ को दफा १० का कारण हजारौं नेपाली वंशजहरूले आफ्नो नागरिकता गुमाएका छन्। यस ऐनमा भनिएको छ कि कुनै नेपाली नागरिकले स्वेच्छाले विदेशी नागरिकता स्वीकार गरेपछि उसको नेपाली नागरिकता समाप्त हुनेछ।
तर, नेपालको संविधान २०७२ ले विदेशमा रहेका नेपालीहरूलाई दोहोरो नागरिकता दिने अधिकार प्रदान गरेको छ, जसले गर्दा नागरिकता ऐनको उक्त दफा संविधानसँग मेल नखाने विषय बनेको छ। इ–पिटिसनले यो दफा संशोधन गरी नेपाल र नेपाली समाजको दीर्घकालीन हितको लागि नेपाल सरकारलाई दबाब सिर्जना गर्ने उद्देश्य राख्दछ।
गोर्खा सैनिक र उनीहरूको परिवारका सदस्यहरूको हक
यस अभियानको एउटा प्रमुख मुद्दा भनेको ब्रिटिश गोर्खा सैनिक र उनीहरूको परिवारको नागरिकता हो। सन् १९४७ को त्रिपक्षीय सन्धिअनुसार नेपाल र बेलायत सरकारबीच गोर्खा सैनिकको भर्ती सम्झौतामा हस्ताक्षर भएको थियो, जसले गर्दा गोर्खा सैनिक र तिनीहरूको परिवारका सदस्यहरूले नागरिकता गुमाएका छन्। नेपाल नागरिकता ऐन, २०६३ को दफा १० ले गोर्खा सैनिक र तिनीहरूको सन्ततिहरूको नागरिकता गुमाएको बताएको छ।
एनआरएनए यूकेले यस सन्दर्भमा विशेष ध्यान आकर्षित गर्दै भनेको छ, “गोर्खा सैनिक र तिनीहरूको परिवारका सदस्यहरूको नागरिकता गुम्नु संविधान र त्रिपक्षीय सन्धिको विपरीत हो। यसका लागि तत्काल नागरिकता ऐनको संशोधन आवश्यक छ।”
आन्दोलनका उद्देश्य र प्रभाव
एनआरएनए यूकेका अध्यक्ष कर्ण थापाले यस अभियानको महत्वलाई स्पष्ट गर्दै भने, “हामी विदेशमा रहेका नेपालीहरूको सम्मान र अधिकारको रक्षा गर्न चाहन्छौं। यो इ–पिटिसनमा हस्ताक्षर गरेर, हामी नेपाल सरकारलाई दबाब दिनेछौं कि उनीहरूले नेपाली वंशजको नागरिकता कायम राख्ने व्यवस्था गरे र त्रिपक्षीय सन्धिका आधारमा गोर्खा सैनिक र तिनका परिवारका सदस्यहरूको अधिकारको सम्मान गरियो।”
यस अभियानले नेपाल र प्रवासी नेपालीहरूको सम्बन्धलाई थप मजबुत बनाउने विश्वास गरिएको छ। एनआरएनए यूकेले सबै नेपाली समुदायलाई यस अभियानमा सहभागी हुन आह्वान गरेको छ, जसले नेपाललाई विविधतापूर्ण र समृद्ध बनाउने दिशा में योगदान पुर्याउनेछ।
हस्ताक्षर अभियानमा कसरी सहभागी हुनुहोस्?
यो इ–पिटिसनमा सहभागी हुन चाहने व्यक्तिहरूले यहाँ क्लिक गरेर हस्ताक्षर गर्न सक्नुहुनेछ।
सम्पर्क:
एनआरएनए यूके
वेबसाइट: https://nrnauk.org/petition/
इमेल: info@nrnauk.org