चामल निकासीमा प्रतिबन्ध लगाएपछि नेपालले भारतसँग चामल, चिनी र धान माग

भारतले हालै चामल निकासीमा लगाएको प्रतिबन्धको प्रतिक्रियास्वरूप नेपाल सरकारले चामल, चिनी र धानको आपूर्तिका लागि भारतसँग अनुरोध गरेको छ । परराष्ट्र मन्त्रालयमार्फत गरिएको निवेदनमा एक लाख टन चामल, ५० हजार टन चिनी र १० लाख टन धान माग गरिएको छ । भारतबाट चामल निकासीमा प्रतिबन्ध लगाउँदा नेपालमा चामल अभावको चिन्ता बढेको छ र सम्भावित अभावलाई सम्बोधन गर्न यी अत्यावश्यक खाद्यवस्तुहरूका लागि अनुरोध गरिएको छ। चाड र चिनीको उपभोग सामान्यतया बढेकोले चाडपर्वको समयमा मूल्य स्थिर र खाद्य सुरक्षा सुनिश्चित गर्ने सरकारको लक्ष्य छ। नेपाल आयातित खाद्यान्नमा धेरै निर्भर छ, चामल मुख्य हो। काठमाडौंस्थित भारतीय दूतावासमार्फत अनुरोध पठाइएको र भारतीय पक्षबाट सकारात्मक संकेत आएको बताइएको छ ।

नेपाली व्यापारीहरूले नाकाबन्दीको पूँजीकरण गरेपछि गैर-बासमती चामलको भण्डारण र मूल्यवृद्धि भयो। निर्यात प्रतिबन्धका कारण चामलको आयात खासगरी गैर-बासमतीमा उल्लेख्य कमी आएको छ । भारतबाट यी वस्तुहरू खरिद गर्ने सरकारको कदमको उद्देश्य घट्दो स्टक स्तरसँग सम्बन्धित भविष्यको संकटलाई रोक्नको लागि हो। यस अवस्थाले भारतबाट चामल आयातमा नेपालको निर्भरता र खाद्यान्न स्थिरता सुनिश्चित गर्न समन्वयात्मक उपायहरूको आवश्यकतालाई उजागर गर्दछ।

सम्बन्धित कथामा, भारतीय राष्ट्रिय सहकारी उपभोक्ता महासंघ लिमिटेड (NCCF) ले भारतका केही राज्यहरूमा टमाटरको उच्च मूल्यबाट राहत दिन नेपालबाट टमाटर आयात गरिरहेको छ। यी आयात गरिएका टमाटरहरू उत्तर प्रदेशमा सहुलियत दरमा बिक्री भइरहेका छन् किनभने तिनीहरूको छोटो समयावधिको कारणले गर्दा घरेलु टमाटरको आगमनले केही क्षेत्रमा मूल्य घटेको छ। यो कदमले प्रमुख उत्पादक क्षेत्रमा भारी वर्षाका कारण टमाटरको मूल्यमा आएको उतारचढावको असरलाई कम गर्ने लक्ष्य राखेको छ।